BKTVNews Vas podseća-Na današnji dan u Kolubarskoj bici poginuo Dimitrije Tucović
Redakcija BKTVNews za vas je izdvojila najzanimljivije činjenice i događaje koji su obeležili današnji dan.
U KOLUBARSKOJ BICI POGINUO DIMITRIJE TUCOVIĆ
Dimitrije Tucović, komandir Moravske divizije u borbi protiv austrougarske vojske u Kolubarskoj bici u Prvom svetskom ratu, poginuo je na današnji dan u zapadnom delu Vrače Brda nedaleko od Lazarevca.
Foto: Wikimedia
Vođa socijalističkog pokreta u Srbiji bio je protivnik oslobodilačke politike Srbije u Staroj Srbiji i Južnoj Srbiji ali se ipak borio u oslobodilačkim ratovima Srbije od 1912. do pogibije 1914.
Predvodio je marta 1903. demonstracije u Beogradu protiv režima kralja Aleksandra Obrenovića kada je oko 5.000 studenata, đaka i radnika izašlo na ulice protiv kralja. Demonstracije su završile sukobom sa policijom kada je poginulo petoro ljudi.
Tucović je morao da emigrira u Zemun, pa u Beč. Po povratku, posle majskog prevrata 1903, uređivao je “Narodne novine”.
Diplomirao je prava u Beogradu 1906, sekretar Srpske Socijaldemokratske partije postao je 1908, a teorijski časopis “Borba” pokrenuo je 1910. Objavio je oko 600 radova u domaćim i stranim listovima.
Kada je poginuo imao je 33 godine. Vest o njegovoj smrti oglasili su mnogi evropski intelektualci.
U decembru, 2016. godine organizovana je državna ceremonija prenosa posmrtnih ostataka Dimitrija Tucovića u Aleju velikana na Novom groblju, u Beogradu. Ceremonija je održana uz državne i vojne počasti, a počela je verskim obredom.
Posmrtni ostaci Dimitrija Tucovića položeni su u grobno mesto 1a, na parceli broj 777 u Aleji velikana uz počasnu paljbu i izvođenje pesme “Tamo daleko”.
UMRO SRPSKI KNJIŽEVNIK, OTAC MODERNOG POZORIŠTA JOAKIM VUJIĆ
Na današnji dan 1847. godine umro je srpski književnik Joakim Vujić, otac modernog srpskog pozorišta. Bavio se prevodilaštvom, glumom, pisao je putopise, bio je neka vrsta svetskog putnika.
Foto: Wikimedia
Školovao se u rodnoj Baji, Kaloči i Segedinu, licej i prava učio je u Požunu (Bratislava), poznavao je niz stranih jezika. Prva “teatralna predstavlenija” priredio je u Pešti, Baji i Segedinu između 1813. i 1815. a u Zemunu 1823. U tadašnjoj Kneževini Srbiji je s prekidima boravio od 1833. do smrti i u Kragujevcu i Beogradu je, kao “knjaževsko-serbskog teatra direktor”, osnovao 1834. i 1836. prve pozorišne trupe.
U Kragujevcu se prve pozorišne predstave pominju 1825. godine. Pripremao ih je i izvodio učitelj Đorđe Evgenijević sa đacima. Prilikom svog dolaska u Kragujevac u njima je učestvovao i Joakim Vujić. Na poziv Kneza Miloša u jesen 1834. godine u Kragujevac dolazi Joakim Vujić kao ličnost velikog pozorišnog iskustva i poznavalac obimnog pozorišnog repertoara. Postavljen je za direktora Teatra sa zadatkom da organizuje rad pozorišta.
Repertoar Teatra činila su uglavnom dela Joakima Vujića, a glumački ansambl, pored Vujića, koji je bio glavni glumac i reditelj, sačinjavali su mladi činovnici i đaci gimnazije. Prve predstave održane su u vreme zasedanja Sretenjske skupštine od 2. do 4. februara 1835. godine, kada su prikazani Vujićevi komadi uz muziku koju je komponovao Jožef Šlezinger.
Bio je protivnik jezičke reforme Vuka Karadžića kao i gotovo svi učeni Srbi Vukovog vremena. Napisao je “Putešestvije po Serbiji”, “Zemljeopisanije”, “Početak opisanija srbski manastira” kao i 21 dramsko delo, uključujući “Kreštalicu”, “Fernanda i Jariku” i “Ljubovnaju zavist čerez jedne cipele”. Autor je i jedne Francuske gramatike.
PREMINUO LAV TOLSTOJ
Jedan od najvećih književnika u istoriji Lav Nikolajevič Tolstoj umro je na današnji dan 1910. godine. Ruski pisac je prva dela napisao na Kavkazu, gde se kao dobrovoljac borio protiv Turaka.
Posle Krimskog rata, u kojem je bio oficir, povukao se na porodično imanje u Jasnu Poljanu. Opisivao je teško društveno stanje u Rusiji. Ruska crkva ga je ekskomunicirala. Umro je odbivši da se izmiri s Crkvom.
Foto: Wikimedia
Njegova najpoznatija dela svakako su romani “Rat i mir”, “Vaskrsenje”, “Ana Karenjina”, zatim pripovetke “Sevastopoljske priče”, “Kozaci”, “Otac Sergije”, “Krojcerova sonata”, “Hadži-Murat”, “Narodne priče”, drame “Živi leš”, “Carstvo mraka”, “Svetlost u tami svetli”, studije “Šta je umetnost”, “Moja ispovest”, “U čemu je moja vera”, “Ne mogu da ćutim!”, “Pa šta da radimo?”, memoarsko delo “Detinjstvo, Dečaštvo, Mladost”.
Proglašen je za najboljeg pisca u poslednjih 200 godina i to od strane 125 američkih i britanskih književnika koji su učestvovali u anketi koja je trajala više godina.
ROĐENA PRIMABALERINA BOLJŠOJ TEATRA MAJA PLISECKAJA
Ruska balerina Maja Mihajlovna Pliseckaja, rođena je 1925. godine. Spojila je tradicionalnu rusku koreografsku školu s modernim tokovima ruskog baleta.
Kao dugogodišnja primabalerina Boljšoj teatra u Moskvi, kreirala je sa izuzetnim igračkim senzibilitetom partije klasičnog repertoara poput “Don Kihota”, “Labudove smrti”, “Labudovog jezera”, “Romea i Julije”, “Ivana Groznog”, “Galeba”, a sa suprugom, kompozitorom Rodionom Ščedrinom, postavila je baletsku verziju Tolstojeve “Ane Karenjine”.
Foto: Wikimedia
Maja Plisecka je ulogu “Umirućeg labuda” igrala više od hiljadu puta. Dobila je 1958. godine titulu “Zaslužnog umetnika Sovjetskog saveza”. Karijera joj je trajala čak 60 godina, a poslednji put je nastupila 1996. godine kada je imala 70 godina, u koreografiji Morisa Bežara “Ave Marija”. Preminula je pre dve godine u Nemačkoj, od srčanog udara.
POČEO NIRNBERŠKI PROCES- SUĐENJE NACISTIČKIM RATNIM ZLOČINCIMA
U Nirnbergu je 1945. godine pred Međunarodnim vojnim sudom počelo suđenje nacističkim ratnim zločincima u Drugom svetskom ratu. To je bio prvi put u istoriji da je jedan međunarodni forum osudio agresiju kao zločin protiv čovečanstva i kaznio vinovnike.
Međunarodni vojni sud u Nirnbergu proglasio je krivim 22 lidera nacističke Nemačke za ratne zločine počinjene u Drugom svetskom ratu.
Britanski sudija Džefri Lorens, pročitao je prvog oktobra 1946. presudu koja je na smrt osudila njih 12, trojica su dobili doživotni zatvor, a ostali zatvorske kazne od 10 do 20 godina. Pregledano je 2.630 dokumenata i saslušano 270 svedoka. Proces je snimljen na 27.000 metara magnetofonske trake i 7.000 gramofonskih ploča.
